Συνέχεια του Α’ μέρους

Τέταρτη μέρα (Κυριακή) στο Μόλυβο και το chat που είχαμε για να επικοινωνούμε με τα υπόλοιπα μέλη της Starfish είχε πάρει φωτιά. Παρόλο που δεν είχαμε ακόμα βάρκες, η ομάδα μιλούσε ανήσυχη για τις βάρκες που έφταναν όλο το προηγούμενο βράδυ στο αεροδρόμιο και στο λιμάνι της Μυτιλήνης. Τι είχε γίνει; Γιατί ερχόντουσαν εκεί; Από ποιο μέρος της Τουρκίας ξεκινούσαν;

Εγώ και η Α. περιμέναμε το αυτοκίνητο που θα μας πήγαινε μέχρι το camp OXY στο οποίο είχαμε τη βάρδιά μας. Το συγκεκριμένο αυτοκίνητο ήταν της ομάδας και το οδηγούσαν/χρησιμοποιούσαν εθελοντές τόσο για να μεταφέρουν άλλους εθελοντές στα μέρη που είχαν βάρδια όσο και για να μεταφέρουν προμήθειες για τους πρόσφυγες.

Εδώ ίσως είναι καλό να πω πως τα μέρη στα οποία έχουν βάρδια οι εθελοντές που έρχονται στο Μόλυβο και συνεργάζονται με το Sharfish Foundation είναι τα εξής:

α) Το λιμάνι του Μολύβου

β) Το ΟΧΥ transit camp

γ) Το Anastasia, χώρος αποθήκευσης & παρασκευής σάντουιτς και άλλων φαγητών

δ) Η παραλία της Εφταλούς

ε) Το mip, το αυτοκίνητο μεταφοράς εθελοντών και αντικειμένων

Φτάνουμε λοιπόν με το mip στο OXY. Μια διαδρομή 10 λεπτών με το αυτοκίνητο. Μια διαδρομή που κάνουν οι πρόσφυγες όταν φτάνουν στο λιμάνι του Μολύβου. Η ημέρα ήταν υπέροχη και στις 3 το μεσημέρι ο ήλιος ήταν πάνω από τα κεφάλια μας. Το OXY ήταν ένα club του οποίου τον προαύλιο χώρο παραχώρησε ο ιδιοκτήτης για να φτιαχτεί το camp φιλοξενίας. Καθώς δεν είναι νόμιμο camp όπως αυτό της Μορίας, εδώ οι πρόσφυγες που φτάνουν φιλοξενούνται για λίγες μόνο ώρες μέχρι να φτάσει το λεωφορείο που θα τους πάει στο χωριό Μορία ώστε να βγάλουν τα χαρτιά τους για Αθήνα.

Η πρώτη μου επαφή με το χώρο ήταν σύντομη αλλά περιεκτική. Μια εθελόντρια από την Ελβετία η οποία μου είπε πως έρχεται στην Ελλάδα τα τελευταία 40 χρόνια, ανέλαβε να μου δείξει το χώρο. Το camp χωριζόταν σε 4 μεγάλες τέντες όπου η μία φιλοξενούσε την κουζίνα, οι άλλες 2 τα ρούχα και η 4η το κιόσκι πληροφοριών και εισιτηρίων για τα λεωφορεία. Υπήρχαν επίσης 2 τεράστιες σκηνές όπου εκεί μπορούσαν να ξεκουραστούν/κοιμηθούν για λίγες ώρες οι πρόσφυγες αλλά και να αλλάξουν ρούχα, να φορτίσουν τα κινητά τους, να αφήσουν για λίγο τα παιδιά να παίξουν ήρεμα στον αυτοσχέδιο παιδότοπο. Λίγο παρακάτω υπήρχαν WC τα οποία και καθαρίζονταν καθημερινά από 2 συμπαθητικές κυρίες και λίγο πιο κάτω ένα τεράστιο κοντέινερ που ήταν η βασική, μεγάλη κουζίνα με τον μάγειρα.

Το πρόγραμμα έδειχνε πως εγώ είχα βάρδια στην κουζίνα και η Α. στα ρούχα αλλά καθώς δεν υπήρχαν βάρκες άρα ούτε πρόσφυγες, βοηθήσαμε την υπόλοιπη ομάδα στη δημιουργία αυτοσχέδιων παγκακιών, τραπεζιών και καρεκλών. Όπως μας είπαν τα παιδιά, τις τελευταίες ημέρες λόγω της ηρεμίας, είχαν καταφέρει να καθαρίσουν και να συμμαζέψουν το camp όσο καλύτερα γινόταν. Ο Omar από την Ισπανία, υπεύθυνος του camp, έβαλε μουσική και από τα ηχεία ξεχύθηκε μια υπέροχη μελωδία που έδινε μια μελαγχολική και παράλληλα ευχάριστη νότα στο άδειο τοπίο.

Η μέρα κύλησε γρήγορα και φύγαμε πολύ πριν ολοκληρωθεί η βάρδιά μας. Αποφασίσαμε να μη γυρίσουμε στο δωμάτιο με αυτοκίνητο οπότε πιάνοντας την κουβέντα με την Α. περπατήσαμε περίπου 20 λεπτά μέχρι το Μόλυβο σταματώντας κάθε τόσο για φωτογραφίες (απίστευτο ηλιοβασίλεμα), κουβεντιάζοντας και χαζολογώντας.

Η πέμπτη μέρα (Δευτέρα) μας βρήκε να ετοιμαζόμαστε βιαστικά για την πρωινή βάρδια (7πμ)  καθώς το βράδυ μάθαμε πως είχε φτάσει μια βάρκα στην Εφταλού και οι 100 περίπου πρόσφυγες είχαν πάει στο OXY για να περάσουν τη νύχτα μέχρι να έρθει το λεωφορείο για Μορία. Ομολογώ πως περπατώνοντας προς το camp είχα λίγο άγχος. Θα ήταν η πρώτη επαφή και φοβόμουν ότι δε θα μπορούσα να βοηθήσω, ότι κάτι θα έκανα λάθος, ότι θα με έπιαναν τα κλάματα (ναι είμαι ευαίσθητη και ας μη μου φαίνεται).

Φτάσαμε εκεί στις 7 ακριβώς. Η βάρδιά μου ήταν στην υποδοχή. Στην είσοδο του camp δηλαδή. Δουλειά μου ήταν να φροντίσω όταν έφταναν τα λεωφορεία από το λιμάνι του Μολύβου ή την Εφταλού, να καθοδηγήσω τους πρόσφυγες στο σημείο που θα περίμεναν για να πάρουν εισιτήρια και πληροφορίες σχετικά με το πού βρίσκονται και με το πού πρέπει να πάνε μετά. Αυτό ήταν το πρώτο κομμάτι της δουλειάς μου. Το δεύτερο ήταν να μπω στη σκηνή των πληροφοριών και μαζί με ένα ακόμα άτομο να καλωσορίζουμε τους πρόσφυγες, να τους ρωτάμε από πού είναι, να τους δίνουμε πληροφορίες για το πού βρίσκονται και το τι μπορούν να κάνουν στο camp μας και τέλος να τους δώσουμε τα εισιτήρια για το λεωφορείο που θα τους πάει στη Μορία για να βγάλουν χαρτιά.

Καθώς δεν είχαμε ένδειξη για νέες βάρκες έφυγα από το πόστο μου και πήγα να βοηθήσω τους υπόλοιπους εθελοντές που βρισκόντουσαν σε εγρήγορση καθώς οι πρόσφυγες που είχαν φτάσει το βράδυ είχαν αρχίσει να ξυπνούν. Η Α. ήταν στα ρούχα, φρόντιζε δηλαδή να δίνει καθαρά ρούχα, παπούτσια και εσώρουχα στα άτομα που τα χρειαζόντουσαν. Ακούγεται απλό αλλά νομίζω πως ήταν μια από τις πιο απαιτητικές δουλειές του camp.

Τα πρώτα άτομα που ξύπνησαν και άρχισαν να κυκλοφορούν ήταν τα παιδάκια. Μικρά πιτσιρίκια από 3 μέχρι 10 χρονών είχαν βγει στον προαύλιο χώρο και με απορημένα ματάκια προσπαθούσαν να καταλάβουν πού βρίσκονται και ποιοι είμαστε εμείς. Για περισσότερη από μία ώρα μαζευτήκαμε και αρχίσαμε να παίζουμε μπάλα μαζί τους. Οι φωνές και τα γέλια τους με γέμισαν απέραντη χαρά και αισιοδοξία. Για δευτερόλεπτα σκεφτόμουν το ταξίδι που έκαναν μέχρι εδώ (τουλάχιστον 20 ημέρες μέχρι να φτάσουν Τουρκία) και το ταξίδι που είχαν ακόμη μπροστά τους… και με έπιανε ένα σφίξιμο στο στομάχι. Γιατί; Τι φταίνε αυτές οι ψυχούλες;

Κάπου εκεί μια μπάλα με βρήκε στο κεφάλι και με έκανε να επιστρέψω στο “εδώ”. Ένα μικρό αγοράκι ο Χάνι -όπως μου συστήθηκε- μου είπε πως ήθελε να παίξουμε βόλεϊ μαζί. Ήταν αστεράκι πραγματικό. Ήξερε να παίζει πολύ καλά. Εγώ πάλι τα έκανα θάλασσα πράγμα που τον έκανε να σκάει στα γέλια κάθε λίγο και λιγάκι. Δε μπορούσαμε να μιλήσουμε μια κοινή γλώσσα και όμως καταφέρναμε να συνεννοηθούμε πολύ καλά.

Ο Χάνι από εκείνη την ώρα δεν έφυγε από δίπλα μου. Με βοήθησε να δώσω σε όλα τα παιδάκια του camp σακίδια με παιχνίδια, με βοήθησε να μοιράσω παστέλια και να μαζέψω κάποια σκουπίδια πεταμένα εδώ και εκεί. Πήγα μαζί του για να του εξηγήσω από που μπορεί να πάρει ζεστή σούπα και εκείνος θέλησε να μου προσφέρει το ψωμί του. Ήταν η σκιά μου, ο μικρός μου βοηθός χωρίς να του το έχω ζητήσει.

Κάποια στιγμή λάβαμε μήνυμα πως έρχονται από το Μόλυβο και την Εφταλού άλλες 2 βάρκιες με 200 συνολικά άτομα οπότε εγώ μετακινήθηκα προς την είσοδο του camp για να έχω το νου μου στα λεωφορεία που θα τους μετέφεραν μέχρι εκεί. Ο μικρός Χάνι ήταν μαζί μου. Εκεί σε εκείνα τα 10 λεπτά που περιμέναμε οι 2 μας μου είπε “ευχαριστώ”. Του έκανα νόημα πως δεν έχω κάνει τίποτα για να μου λέει ευχαριστώ και εκείνος  μου είπε -περισσότερο με κινήσεις παρά με λόγια- πως στην Τουρκία τους χτυπούσαν στο κεφάλι ενώ εδώ είμαστε φιλικοί.

Άδειασα, βούρκωσα, δαγκώθηκα και τον πήρα μια μεγάλη αγκαλιά. Εκείνος γελούσε και μου έδειξε το νέο του ρολόι. Έβγαλε μια κασετίνα από την τσαντούλα του και μου είπε να την πάρω. Του είπα να την κρατήσει και να μου ζωγραφίσει κάτι με τα μολύβια που είχε. Λίγο πριν έρθουν τα 2 λεωφορεία και του πω να πάει στους δικούς του, μου είπε πως έχει άλλα 7 αδέρφια, πως είναι από το Ιράκ και πως ταξιδεύουν για τη Γερμανία. Προσφέρθηκε να μου μάθει μερικές λέξεις στη γλώσσα του δείχνοντας μου τα αντικείμενα γύρω μας και προφέροντας τις λέξεις. Συγκράτησα μόνο το “γουάρα” που σημαίνει “έλα”.

Του έδωσα ένα φιλί στο μάγουλο και του είπα να πάει στη μαμά του. Μου έπιασε το χέρι, μου το έσφιξε και μου είπε ευχαριστώ. Ένα παιδάκι μόλις 7 χρονών. Μου έσφιξε το χέρι σα μεγάλος. Και μου είπε ευχαριστώ. Δαγκώθηκα για να μην κλάψω. Εκείνη τη στιγμή άλλωστε έφταναν τα λεωφορεία.

Γύρω στα 200 άτομα αποβιβάστηκαν και στάθηκαν μπροστά μου. Δεν ήξερα αν κάποιοι μιλούσαν αγγλικά αλλά άρχισα να τους χαιρετάω, να τους καλωσορίζω και να τους εξηγώ πού βρίσκονται ζητώντας τους παράλληλα να έρθουν μαζί μου στο camp.  Σε αυτά τα ελάχιστα λεπτά είδα χαμόγελα, είδα κούραση, είδα απελπισία, είδα φόβο. Φόρεσα το πιο μεγάλο χαμόγελο που είχα και τους εξήγησα πως θα έπρεπε να μπουν στη σειρά για να πάρουν εισιτήριο. Δύο ερωτήσεις με τσάκισαν εκείνη τη στιγμή. Κάποιος με ρώτησε αν είμαστε στην Ελλάδα και πόσο μακριά είναι η Αθήνα. Ενώ κάποιος άλλος με ρώτησε ” και άλλο λεωφορείο;” Δε φτάσαμε ακόμα;”

Μπαίνοντας στη σκηνή- χώρο υποδοχής- στάθηκα δίπλα σε μια αγγλίδα εθελόντρια για να τη βοηθήσω με τα εισιτήρια. Φαντάσου δηλαδή ένα γκισέ όπου περνούσαν από μπροστά ένας ένας οι πρόσφυγες για να τους ρωτήσουμε από πού είναι, αν ταξιδεύουν μόνοι τους και να τους δώσουμε πληροφορίες για τη συνέχεια του ταξιδιού τους. Οι πρόσφυγες από Συρία είχαν διαφορετικού χρώματος εισιτήριο καθώς πηγαίναν σε συγκεκριμένο camp ενώ οι Αφγανοί & οι Ιρακινοί είχαν άλλο χρώμα και άλλη διαδρομή να ακολουθήσουν. Σε σπαστά αγγλικά κάποιοι ρωτούσαν για τη συνέχεια του ταξιδιού, εμείς έπρεπε να τους εξηγήσουμε τα πάντα προσθέτοντας πως στο camp μπορούσαν να βρουν φαγητό, νερό, ιατρική βοήθεια.

Μπροστά μας μια κοπέλα από Σομαλία μας χαιρέτησε και περίμενε να της εξηγήσουμε περισσότερα. Η διπλανή μου μου είπε πως αυτό είναι το πιο δύσκολο κομμάτι. Έπρεπε να της πούμε πως στην Ειδομένη τα σύνορα ήταν κλειστά για μη Σύριους-Αφγανούς ή Ιρακινούς.  Τα μάτια της “άδειασαν” όταν της το είπαμε. Εγώ σοκαρίστηκα με την ψυχραιμία της διπλανής μου. Πώς μπορείς να πεις σε κάποιον πως δεν είναι ελεύθερος να συνεχίσει το ταξίδι του, πώς δεν υπάρχει έξοδος; Και μετά ήρθε μια παρέα 3 ατόμων γύρω στα 25. Και εκείνοι από Σομαλία. Αυτή τη φορά ήταν η σειρά μου να τους πω τα άσχημα νέα. Τους εξήγησα την κατάσταση. Με ρώτησαν τι προτείνω. Πάγωσα. Τους είπα να μην πιστέψουν όσους στην Αθήνα τους πουν πως με χι ποσό θα τους πήγαιναν στην Ειδομένη. Έπρεπε να μείνουν Αθήνα και να παρακολουθούν Online την εξέλιξη των πραγμάτων. Μετά βγήκα από τη σκηνή και χώθηκα σε μια γωνία κλαίγοντας. Έτσι απλά. Γιατί δε μπορούσα να το διαχειριστώ.

Οι ώρες στο camp πέρασαν γρήγορα και εμείς πηγαινοερχόμασταν πιάνοντας κουβέντα με τους πρόσφυγες, παίζοντας με τα πιτσιρίκια, καθαρίζοντας, εξυπηρετώντας, κάνοντας τελοσπάντων λίγο πιο ευχάριστη την αναμονή για τα λεωφορεία. Κάπου εκεί πρόσεξα πως το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων γύρω μου ήταν 20 με 30 χρονών, πολλοί από αυτούς φοιτητές που πήγαιναν Γερμανία και Σουηδία ελπίζοντας να συνεχίσουν τις σπουδές του εκεί. Ανάμεσά τους και νέες οικογένειες με πολλά μωρά.

Ένας πιτσιρικάς γύρω στα 20 με ρώτησε πώς με λένε και αν είμαι μουσουλμάνα. “Θέλει να σε παντρευτεί” μου είπε ο φίλος του και γελάσαμε. Μια άλλη κοπέλα από τη Συρία ταξίδευε μόνη της για να πάει στη Γερμανία στην αδερφή της. Μου είπε πως πλήρωσε 1000 ευρώ για να μπει στην φουσκωτή βάρκα. Κάπου εκεί ήρθαν και τα λεωφορεία που θα τους πήγαιναν στη Μόρια. Ο μικρός Χάνι εμφανίστηκε από το πουθενά και με έκανε μια αγκαλιά. Τα λεωφορεία άρχισαν να γεμίζουν και κάθε λίγο και λιγάκι όσοι έμπαιναν μέσα μας χαιρετούσαν λέγοντάς μας “ευχαριστώ” και “καλή τύχη”.  Ναι, εκείνοι μας έλεγαν καλή τύχη και ευχαριστώ αντί να τους το λέμε εμείς.

Η βάρδιά μου τελείωσε στις 3:30 το μεσημέρι. Μαζί με την Α. πήραμε το δρόμο της επιστροφής νιώθοντας περίεργα. Εγώ πάντως ήμουν κάπως μουδιασμένη, σκεπτική και λυπημένη. Εκείνη δεν ξέρω. Μιλήσαμε ελάχιστα όσο περπατούσαμε με κατεύθυνση το ξενοδοχείο μας.

Η έκτη ημέρα με βρήκε να κάνω βόλτα στο Μόλυβο καθώς το μεσημέρι θα έπαιρνα το λεωφορείο με τον Φ. για να πάμε Μυτιλήνη στο λιμάνι με προορισμό τον Πειραιά . Η Α. είχε φύγει με το πρωινό για Αθήνα και γω για να περάσει η ώρα έπιασα κουβέντα και ήπια καφέ με την κυρία Μαρίτσα μια απίστευτη γιαγιά που έχει ένα ψιλικατζίδικο εδώ και 40 χρόνια.

Με έβαλε να υποσχεθώ πως θα επιστρέψω σύντομα. Εύκολο. Αυτό το είχα υποσχεθεί και στον εαυτό μου φεύγοντας από το camp OXY την προηγούμενη ημέρα. Γιατί αυτό είναι το άσχημο. Φεύγεις και νιώθεις πως δεν έχεις δώσει ακόμα ούτε το μισό των δυνατοτήτων σου. Φεύγεις ξέροντας πως κάθε μέρα έρχεται κόσμος που χρειάζεται τη βοήθειά σου. Φεύγεις ξέροντας πως άλλοι μένουν μήνες ολόκληρους και βοηθούν. Φεύγεις ξέροντας πως τίποτα δεν είναι πλέον ίδιο. Τίποτα δε θα είναι πλέον ίδιο μέσα σου.

Καθώς υπήρξε κόσμος που με ρώταγε πώς μπορεί να βοηθήσει και τι χρειάζεται για να πάει στη Λέσβο, στο επόμενο post θα γράψω αναλυτικά το πώς μπορείτε και εσείς να βοηθήσετε και με ποιους τρόπους.

 

Comments

comments